خـواص بیـدمشک
بیدمشک درختچه ای برگدار یا درخت کوچکی است که متعلق به خانواده بید مشک Salicaceae است. این گیاه که در آغاز فصل بهار می روید، بومی منطقه اروپا و آسیای غربی و آسیای مرکزی است. بیـدمشک در ایران نیز می روید. آذربایجان غربی و در راس آن ارومیه با تولید بیش از ۷۰۰ تن بیـدمشک قطب تولید بیـدمشک در کشور محسوب می شود و به همین دلیل بیـدمشک یکی از نمادهای ارومیه شناخته می شود. درختان بیـدمشک به عنوان نخستین درختان در فصل بهار در شمال غرب ایران شکوفه می کنند و این شکوفه ها به عنوان پیک بهاری به گل می نشیند. اسانسی از این گیاه گرفته میشود که عـرق بیـدمشک نامیده می شود.
در مورد این عـرق بسیار مفید باید گفت که عـرق بیـدمشک با داشتن ترکیباتی همچون ژرانیون سالیسین، تانن، به عنوان داروی موثر در تقویت قلب، آرام بخش و رفع کننده درد و خستگی شهرت یافته است. عطاران معتقدند بیـدمشک گیاهی ملین و تقویت کننده قلب و دستگاه گوارش است و مصرف عـرق آن اشتها را افزایش می دهد. عـرق بیدﻤﺸﻚ تقویت کننده دستگاه عصبی و جوشانده برگ آن با عسل آرام کننده اعصاب است، همچنین جوشانده گل آن بیماریهای عصبی، افسردگی، دردهای عضلانی و بیماریهای روماتیسمی را درمان می کند.
روش تهیه عـرق بیـدمشک:
عـرق بیـدمشک هم برای معطر کردن شـربت و هم در طب سنتی دارای خـواص درمانی بالا میباشد. عـرق بیـدمشک دارای طبیعت سرد و تر است. برای تولید عـرق بیـدمشک، ابتدا آب و گلهای گیاه را میجوشانند. بعد از تبخیر آب، فرایند سرد کردن بخار و تقطیر به شکل سنتی یا صنعتی صورت می گیرد. مایعی که با تقطیر به دست آمده، همان عـرق بیـدمشک است. به طور کلی طی فرآیند تبخیر و تقطیر، اسانس و رایحه گیاه داخل مولکولهای آب نفوذ میکند و در اصطلاح علمی، آب مقطر تولید میشود. این آب معطر مقطر، علاوه بر طعـم و رایحه خوب، تمامی خـواص بیـدمشک را هم برای بدن دارد. بر اساس نظر پزشکان طب سنتی، مصرف عـرق گلهای این گیاه، از خوردن خود گلها مفیدتر است.
خـواص عـرق بیـدمشک
کاهش قند خون: بالا رفتن قند خون مشکلات زیادی برای افراد ایجاد می کند و عـرق بیـدمشک اگر فاقد شیرین کننده باشد، به میزان زیادی قندخون را کاهش داده و میزان آن را کنترل می کند.
درمان کم خونی: کم خونی عارضه ای است که در آن گلبول های قرمز، خون کافی و سالم برای انتقال اکسیژن به سایر بافت ها را ندارند و برای رفع و درمان کم خونی مصرف منظم عـرق بیـدمشک به افراد توصیه می شود.
تقویت حافظه: عـرق بیـدمشک با دارا بودن ترکیباتی مانند تانن، سالیسین، ژرانیون و مقدار کمی اسید اسیتیک دارویی موثر در تقویت قلب، برطرف کننده درد، آرامش بخش و رفع خستگی می شود.
تسکین درد: درد عارضه ای است که در برابر جراحات سطحی و یا آسیب های درون ارگان های داخلی بدن ایجاد شده و فرد از آن رنج می برند و برای تسکین درد مصرف عـرق بیـدمشک به میزان لازم توصیه می شود.
ضد تب: در مواقعی که دمای بدن فرد بیمار از مقدار طبیعی بالاتر رود اصلاحا می گویند تب کرده است و برای رفع آن انواع تب برهای داروئی وجود دارد ولی عـرق بیـدمشک دارویی گیاهی بوده و در کاهش تب بسیار موثر می باشد.
تقویت دستگاه گوارش: عـرق بیـدمشک باعث تقویت دستگاه گوارش شده و اشتها را زیاد کرده و جوشانده برگ یا پوست درخت بیـدمشک باعث دفع انگل ها و کرم های معده و روده می شود و رشد بدن را زیاد می کند.
تقویت کننده اعصاب: اعصاب حساس ترین بخش بدن بوده و در اکثر مواقع به واکنش های محیطی و درون بدن عکس العمل نشان می دهد و عـرق بیـدمشک تقویت کننده دستگاه عصبی بدن می باشد.
محرک قوای جنسی: عـرق بیـدمشک برای افرادی که دچار مشکلات جنسی هستند بسیار مفید بوده و تقویت کننده قوای جنسی و محرک میل جنسی می باشد و در درمان سردرد و سر گیجه نیز تاثیر زیادی دارد.
درمان بی خوابی: افرادی که از بی خوابی رنج می برند می توانند ۵۰ گرم بیـدمشک خشک شده را در یک لیتر آب جوش به مدت زمان ۲ دقیقه جوشانده و ۱۰ دقیقه دم بکشد و این دمنوش را صاف و هر روز سه فنجان از آن را بنوشند.
درمان جوش صورت: دمنوش بیـدمشک باعث ضدعفونی شدن دستگاه گوارشی شده و جوش های بدن را از بین می برد و مصرف دمنوش بیـدمشک حرارت درونی بدن را به میزان زیادی کاهش می دهد.
خـواص عـرق بیـدمشک برای پوست: اگر چه مصرف گیاهان و فراوده های حاصل از آن ها به طور کلی می تواند منجر به شادابی هر چه بیشتر پوست و مو شود اما به صورت تخصصی کار بیـدمشک شادابی پوست نمی باشد.
مضرات بیـدمشک
عـرق بیـدمشک قند خون را پایین میآورد و نوشیدن آن بدون مواد شیرین کننده به مقدار قابل توجهی قند خون را کاهش میدهد، کودکان کمتر از دو سال نیز بایستی در مصرف این عـرق احتیاط کنند.
روش مصرف عـرق بیـدمشک
به منظور استـفاده از خـواص درمانی این عـرق، توصیه میشود، قبل از هر غذا یک استکان از آن میل شود، همچنین میتوان از آن به منظور خوش طعـم و خوش عطر نمودن شـربتها استـفاده کرده، همراه با سایر عـرقهای گیاهی مصرف نمود.
روش درست کردن شـربت بیـدمشک
مواد لازم: یک پیمانه شکر, دو پیمانه آب و نصف پیمانه عـرق بیـدمشک
طرز تهیه: آب را درون قابلمهای ریخته، روی حرارت میگذاریم وقتی که آب به جوش آمد شکر را به آن اضافه کرده و میگذاریم تا دو دقیقه بجوشد، سپس آن را از روی حرارت بر میداریم تا سرد شود. بعد آب، شهد و عـرق بیـدمشک را به میزانی که دلخواه شماست مخلوط کرده، میتوانید در پایان کمی هم گلاب و زعفران به شـربت اضافه کنید تا خوش عطرتر شود.