یبــوســت بسیار آزار دهنــده و دردناک اســت و افراد زیادی از سرتـاسر دنیا به این بــیمــاری مبتلا هســتنــد. افراد به دلایل مختلفی دچار یبــوســت مـی شونــد که یکی از این دلایل مصرف برخی داروهاســت.
یبــوســت دارویی چیســت؟
یبــوســت مـی تـوانــد به دلایل مختلفی شکل بگیرد، اگرچه بــیشتر مردم کمتر نسبت به داروهای مصرفی خود و ارتبــاط آن بــا یبــوســت مشکوک مـی شونــد. امــا برخی داروها مـی تـواننــد شرایط اجابت مزاج را دشوار و دردناک سازنــد. در ادامه بــا برخی از شایعترین گزینه ها در این زمـینه آشنا مـی شویم.
داروهای مسکن
استفاده بلند مدت از داروهای مسکن می تواند احساس نفخ و یبوست به همراه داشته باشد
هر یک از داروهایی که برای تسکین درد مصرف مـی کنید، از نمــونه های بدون نسخه مــاننــد ایبــوپروفن و آسپرین تـا داروهای تجویزی، مـی تـواننــد احتمــال ابتلا به یبــوســت را افزایش دهنــد.
دســتگاه گوارش انسان دارای گیرنــده هایی برای این نــوع از داروها اســت، از این رو، آنها مـی تـواننــد اثر مســتقیم بر اجابت مزاج داشته بــاشنــد. اســتفاده بلنــد مدت از داروهای مسکن بدون نسخه یا تنها یک یا دو روز مصرف داروهای مسکن قوی حاوی مخدر مـی تـوانــد احساس نفخ و یبــوســت را به همراه داشته بــاشد.
داروهای ضد افسردگی
داروهای ضد افسردگی از جمله مقصران دارویی اصلی ابتلا به یبــوســت و تشدید این شرایط محسوب مـی شونــد. داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای قدیمـی مــانع از انقبــاضات روده انسان مـی شونــد. زمــانی که چیزی حرکت نمـی کنــد، روده انسان هرچه بــیشتر مسدود مـی شود. داروهای ضد افسردگی جدید، از جمله مهارکننــده های انتخابــی بــازجذب سروتـونین، مــاننــد پروزاک (فلوکســتین)، نیز مـی تـواننــد دشواری در اجابت مزاج و ابتلا به یبــوســت را مــوجب شونــد.
داروهای ضد حالت تهوع
داروهای ضد حالت تهوع باعث ابتلا به یبوست می شوند
داروهای ضد حالت تهوع مــاننــد زوفران (Zofran) به واسطه اثر منفی بر سطوح سروتـونین در بدن مـی تـواننــد باعث ابتلا به یبــوســت شونــد. به جای مصرف دارو، در صورت امکان مـی تـوانید گزینه های طبــیعی، مــاننــد یک فنجان چای زنجبــیل یا چنــد جرعه نــوشابه کولا را برای مقابله بــا حالت تهوع امتحان کنید.
داروهای ضد اسید
اگر برای تسکین سوزش سردل خود دارو مصرف مـی کنید، این احتمــال وجود دارد که بــا دشواری در اجابت مزاج و یبــوســت مــواجه شوید، به ویژه اگر در بلنــد مدت این کار را انجام دهید. داروهای ضد اسید حاوی کلسیم و آلومـینیوم گزینه های بدتری هســتنــد و البته از شایعترین داروهای ضد اسید محسوب مـی شونــد.
گاهی اوقات بــازگشت اسید معده به مری ممکن اســت نه به واسطه مـیزان بــیش از حد اسید معده بلکه به واسطه مـیزان بسیار کم آن رخ دهد. به عنــوان گزینه ای طبــیعی برای جایگزینی بــا داروهای ضد اسید مـی تـوانید ترکیب یک قاشق غذاخوری سرکه سیب در یک لیوان آب و مصرف روزانه آن را امتحان کنید.
داروهای فشار خون
از مسدودکننــده های کانال کلسیم تـا داروهای ادرارآور، اگر به منظور کاهش فشار خون برای شمــا دارو تجویز شده اســت، احتمــال تجربه یبــوســت به عنــوان یکی از عوارض جانبــی مصرف این داروها زیاد اســت. داروهای ادرارآور مـی تـواننــد آب را از دســتگاه گوارش خارج کننــد. بدن برای نرم کرن مدفوع و عبــور آسان آن از روده به این آب نیاز دارد.
داروهای آلرژی
مصرف داروهای آلرژی می تواند باعث خشکی مدفوع و یبوست شود
مصرف داروهای آلرژی مـی تـوانــد بــا برخی عوارض جانبــی مــاننــد خشکی دهان و البته خشکی مدفوع و ابتلا به یبــوســت همراه بــاشد. بر همن اساس، داروهای آلرژی را مـی تـوان از جمله دلایل پنهان ابتلا به یبــوســت دانســت.
ممکن اســت برای پرهیز از عطسه، خارش و آبریزش چشم و بــینی از داروهای آلرژی اســتفاده کنید و در شرایطی که شاید اقدامـی بــی ضرر به نظر برسد، امــا مصرف بلنــد مدت مـی تـوانــد دشواری در اجابت مزاج و ابتلا به یبــوســت را مــوجب شود.
داروهای ملین
این که مصرف داروهای ملین مـی تـوانــد به بروز یبــوســت منجر شونــد، عجیب به نظر مـی رسد، امــا آغاز چرخه مصرف این داروها مـی تـوانــد وابســتگی به آنها را مــوجب شده و در نهایت ممکن اســت فرد بدون مصرف داروهای ملین قادر به اجابت مزاج راحت و روان نبــاشد.
پیش از اســتفاده مکرر از داروهای ملین بهتر اســت دوبــاره فکر کنید. این داروها در کوتـاه مدت مـی تـواننــد به سود شمــا بــاشنــد، امــا در بلنــد مدت مـی تـواننــد به تشدید یبــوســت منجر شونــد. اگر گاهی اوقات برای اجابت مزاج به مقداری کمک نیاز دارید، بهتر اســت محصولات حاوی مــواد طبــیعی که کمترین مـیزان تنش و اســترس را به بدن وارد مـی کننــد، انتخاب کنید.
سخن پایانی
یبــوســت مزمن مـی تـوانــد زمـینه ساز ابتلا به برخی بــیمــاری های جدی، از جمله روده نشت کننــده و سرطان روده بزرگ شود
یبــوســت شرایطی اســت که نبــاید نادیده گرفته شود. افراد بسیاری آن را به عنــوان یک واقعیت زنــدگی روزمره مـی پذیرنــد، امــا یبــوســت نه تنها مـی تـوانــد به همــوروئید و حتی بــی اختیاری مدفوع منجر شود، بلکه یبــوســت مزمن مـی تـوانــد زمـینه ساز ابتلا به برخی بــیمــاری های جدی، از جمله روده نشت کننــده و سرطان روده بزرگ شود.
اگر دارو مصرف مـی کنید و بــا دشواری در اجابت مزاج مــواجه شده اید، به داروهای مصرفی خود تـوجه داشته بــاشید زیرا ممکن اســت از جمله مــواردی بــاشنــد که به بروز یبــوســت منجر مـی شونــد. شمــا مـی تـوانید بــا پزشک خود دربــاره تغییر دوز یا نــوع داروی مصرفی صحبت کنید.
در صورت ابتلا به یبــوســت برای بهبــود شرایط اجابت مزاج خود مـی تـوانید مــوارد زیر را مد نظر قرار دهید:
مـیزان مصرف فیبر را افزایش دهید. فیبر نه تنها به بهبــود شرایط اجابت مزاج کمک مـی کنــد، بلکه مـی تـوانــد خطر ابتلا به برخی انــواع سرطان را کاهش دهد. از مصرف پتـاسیم به مـیزان کافی اطمـینان حاصل کنید تـا مدفوع، آبدار و نرم بــاقی بمــانــد.
به جای قهوه عادی، مصرف قهوه کاسنی را مد نظر قرار دهید. کاسنی فیبر اینــولین را در اختیار بدن قرار مـی دهد که از تـولید طبــیعی بــاکتری های مفید در روده بزرگ پشتیبــانی مـی کنــد.