آشنایی با طب سوزنی
آشنایی با طب سوزنی
طــب سـوزنــی یا سوزن درمــانی یکی از مهمترین شاخههای طــب سـنتــی چین است، که نظیر بسیاری از قواعد و قوانین طــب سـنتــی، مبنای علمی تایید شده ندارد و روشی تجربی محسوب میشود. در این روش درمــانی، متخصصین ســوزنهای نازکی را به نقاط مشخص بــدن که گذرگاه انرژی نام دارند فرو میکنند. طــب سـوزنــی در اغلب موارد با هدف تسکین درد تجویز میشود و همانطور که قابل حدس است روش انجام آن در کشورهای گوناگون با هم تفاوت دارد.
این طــب در ایالات متحده بر اساس قوانین طــب سـوزنــی سـنتــی چینی یا TCM و در آلمان بصورت کاملا متفاوتی انجام میگیرد. اصولا روش های درمــانی متعدد دارای عوارض گوناگونی هستند. طــب سـوزنــی نیز یکی از همین روش های درمــان با مزایا و معایب خود است.
طــب سـوزنــی به تدریج با رهبری سیاسی کشور، کنار رعایت طــب غربی در چین محبوبیت پیدا کرد. این طــب برای اولین بار در قرن ششم از طریق مبلغان پزشکی به کره و پس از آن به ژاپن گسترش یافت. سپس از فرانسه به اروپا راه یافت. پس از آن در قرن بیستم، در ایالات متحده و کشورهای غربی گسترش پیدا کرد. به عنوان یک قاعده کلی میتوان گفت سوزن درمــانی یک روش مستقل برای درمــان مشکلات بیماران نیست، بلکه در گروه روشهای تکمیلی است که با دیگر راههای درمــانی ترکیب میشود.
پزشکان طــب سـوزنــی کار معتقدند زمانی فرد بیمار می شود که چیزی مسیر حرکت انرژی (chi) را بلوکه کرده و یا تعادل آن را برهم زده باشد. آنها معتقدند طــب سـوزنــی کمک می کند که مسیر بلوکه شده برداشته شود و یا تعادل انرژی در بــدن به شکل اول برگردد. برخلاف این نظر، بیشتر پزشکان غربی معتقدند که طــب سـوزنــی با فشار بر روی نقاط خاص باعث تحریک اعصاب، ماهیچه ها و بافت های همبند می شود. این تحریک ها باعث افزایش ترشح مسکن های طــبیعی بــدن و همچنین افزایش جریان خون در بــدن می شود.
بعد از معاینه توسط پزشک طــب سـوزنــی کار، وی نقاط بلوکه شده و یا دارای مشکل در بــدن شما را مشخص می کند. مشکل در هر نقطه ای از بــدن باعث ابتلا به بیماری خاصی می شود. بعد از اینکه پزشک نقاط مشکل دار را یافت، شروع به فروکردن سوزن در پوست شما می نماید. هرچند روش هر پزشک طــب سـوزنــی کار با دیگری متفاوت است، اما معمولا این درمــان بین ۱۵ دقیقه تا یک ساعت طول کشیده و ممکن است، نیاز به چند جلسه درمــان و یا مراجعه منظم و همیشگی به پزشک باشد.
طــب سـوزنــی چه حسی ایجاد می کند؟
ممکن است هنگام داخل رفتن سوزن، فشار کمی احساس نمایید. در اکثر افراد این فشار درد آور و ناراحت کننده نیست. ناحیه ای که سوزن فرو رفته ممکن است سوزن سوزن شده، بی حس شده، خارش داشته و یا درد کمی داشته باشد. طــب سـوزنــی کار ها معتقدند این احساس نشانه ای از آزاد شدن انرژی در بــدن می باشد. بعد از اینکه سوزن وارد شد، طــب سـوزنــی کار ممکن است سوزن را کمی جلو عقب کرده یا جریان گرما و یا الکتریسیته به آن وارد نماید.
سوزن طــب سـوزنــی
شایعترین مکانیزم تحریک نقاط خاص در طــب سـوزنــی، نفوذ به پوست با ســوزنهای نازک فلزی است که به صورت دستی انجام میشود. گاهی نیز ممکن است ســوزنها با روش الکتریکی (الکتروکنوپناتور) تحریک شوند.
ســوزنهای طــب سـوزنــی به طور معمول از فولاد ضد زنگ ساخته میشوند که پس از طی فرایندی آن را انعطاف پذیر میکنند.
ســوزنها معمولا باید بعد از هر بار استفاده دور انداخته شوند.
ســوزنهایی که قابل استفاده مجدد باشند، باید پس از هر استفاده استریلیزه شوند.
اندازه ســوزنها بین ۱۳ تا ۱۳۰ میلیمتر (۰.۵۱ تا ۵.۱۲ اینچ) هستند.
ســوزنهای کوتاهتر در نزدیکی چهره و چشمها و ســوزنهای بلند در مناطق با بافتهای ضخیم استفاده میشوند.
قطر سوزن از ۰.۶۶ میلیمتر (۰.۰۰۶ سانتیمتر) تا ۰.۴۶ میلیمتر (۰.۰۱۸ اینچ) متفاوت است.
ســوزنهای ضخیمتر برای بیماران قوی با عضلات ورزیده استفاده میشود.
همچنین ســوزنهای نازک ممکن است انعطافپذیر باشند و برای قرار دادن صحیح آنها ممکن است به لولههای خاصی نیاز باشد.
از دیگر انواع سوزن میتوان به ســوزنهای سه لبه اشاره کرد. ژاپنیها از ســوزنهای بسیار نازکی استفاده میکنند که اغلب به صورت سطحی و گاهی بدون نفوذ به پوست مورد استفاده قرار میگیرند و توسط لوله راهنمایی احاطه شدهاند که اختراعات قرن هفدهم در چین و غرب است.
طــب سـوزنــی کرهای از سوزن مس استفاده میکند و تمرکز بیشتری روی دست دارد.
در طــب سـوزنــی آلمانی نیز براساس کمینه یا بیشینه انرژی در نقطه ای از سوزن های متفاوت استفاده می کنند.
طــب سـوزنــی برای درمــان چه بیماری هایی استفاده می شود؟
از طــب سـوزنــی برای درمــان بسیاری از ناهنجاری های جسمی و روحی مانند اضطراب، افسردگی، سندرم روده تحریک پذیر و همچنین بیماری های التهابی استفاده می شود. این روش درمــانی برای درمــان پارکینسون نیز مفید است. در اینجا چند فایده این طــب را برایتان می گوییم.
طــب سـوزنــی یک شیوه درمــان جایگزین (طــب مکمل) است که در آن، سوزن های بسیار باریک وارد پوست می شوند تا طیف وسیعی از بیماری ها را درمــان کنند.
این روش درمــانی بخشی از طــب سـنتــی چین است. در باور طــب سـنتــی چینی، نیروی زندگی که به آن qi می گویند، در کانال های پیچیده ای به نام عصب میانی یا مدیان جریان دارد. وقتی مدیان ها مسدود شوند، این نیرو نمی تواند آزادانه جریان داشته باشد. این مشکل باعث درد مزمن و بیماری می شود.
برای درمــان این مدیان های مسدود شده، متخصص طــب سـوزنــی، سوزن های نازکی را وارد لایه ی سطحی پوست می نماید. این سوزن ها، مدیان های مسدود بــدن را باز می کنند و به qi اجازه می دهند به جریان عادی اش برگردد.
درمــان انواع سردرد و میگرن با طب سوزنی
از طــب سـوزنــی برای درمــان انواع درد و ناراحتی ها مانند سردرد میگرنی و سردرد تنشی استفاده می شود. این تکنیک از نگاه علم مدرن نیز موثر است.
گروهی از پژوهشگران با انجام بیش از یازده مطالعه، فواید درمــان با طــب سـوزنــی را بررسی کردند که شـامــل انجام طــب سـوزنــی برای هزاران بیمار مبتلا به سردردهای خفیف تا شدید می شد.
بعد از بررسی، محققان دریافتند که طــب سـوزنــی می تواند شیوه ای غیر دارویی و موثر برای درمــان بیماران مبتلا به سردرد مزمن تنشی باشد.
تسکین دردهای مزمن
طــب سـوزنــی راهی موثر برای درمــان درد طولانی مدت گردن، کمر و زانو می باشد. از این شیوه برای درمــان درد آرتریت روماتوئید هم استفاده می شود.
درمــان بی خوابی
دانشمندان چینی در دانشگاه پکن دریافتند طــب سـوزنــی درمــانی موثر برای بی خوابی می باشد. طــب سـوزنــی می تواند تاثیرات قرص خواب و درمــان های گیاهی را تقویت کند و نتایجش بهتر از زمانی است که این داروها به تنهایی استفاده شوند. بر خلاف قرص های خواب و مکمل های گیاهی، طــب سـوزنــی عوارضی نداشته و هیچ ناراحتی ایجاد نمی کند.
تسریع بهبودی بعد از شیمی درمــانی
بیماران سرطانی که تحت شیمی درمــانی هستند، می توانند با کمک طــب سـوزنــی سیر بهبودی سریع تری داشته باشند. مطالعات گوناگون تایید می کنند که طــب سـوزنــی، سیستم ایمنی بــدن را تقویت کرده و حتی پلاکت های خون را افزایش می دهد.
در یک بررسی دانشمندان دریافتند که طــب سـوزنــی واقعا می تواند از کاهش سلول های سالم بــدن بعد از شیمی درمــانی و رادیوتراپی پیشگیری کند.
بیماران این طور گزارش دادند که بعد از انجام طــب سـوزنــی احساس درد کمتری داشته و طــب سـوزنــی به بهبود کیفیت زندگی شان کمک کرده است. برخی بیماران همچنین گفتند که طــب سـوزنــی، واکنش شدید بــدن نسبت به شیمی درمــانی مانند حالت تهوع و استفراغ را کاهش داده است.
تقویت سلامت روانی
طــب سـوزنــی پیر شدن مغز را به تاخیر می اندازد. همچنین خطر ابتلا به زوال عقل را کاهش داده و حافظه و عملکردهای ادراکی مغز را تقویت می نماید.
برخی مطالعات نشان دادند برای درمــان پارکینسون و سایر بیماری های مربوط به سالمندی که موجب کاهش نیروی ادراک مغزی می شوند، می توان از طــب سـوزنــی استفاده کرد.
همچنین طــب سـوزنــی برای:
درمــان مشکلات بعد از سکته مغزی
درمــان فیبرومیالژیا (Fibromyalgia)، یا درد خشکی گسترده ماهیچه ها و بافت های نرم بــدن.
درمــان درد ناشی از گرفتگی عضلات.
درمــان درد ناشی از آرتروز (Osteoarthritis) و بهبود عملکرد مفصل آرتروزی.
درمــان درد کمر، در افرادی که مبتلا به کمر درد هستند، طــب سـوزنــی به کاهش درد و افزایش فعالیت کمک می کند.
درمــان مشکل کارپال تونل (Carpal tunnel).
درمــان آسم
درمــان اعتیاد به مواد مخدر
کاهش و یا درمــان درد دندان.
و کاهش درد زایمان نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
فواید و خطرات طــب سـوزنــی
همه انواع درمــان ها حاوی خطرات و فوایدی هستند.
فواید طــب سـوزنــی
زمانیکه بدرستی استفاده شود، ایمن می باشد.
تعداد بسیار کمی تاثیر جانبی دارد.
درمــان ترکیبی مناسبی می باشد. (زمانیکه با درمــان های جدید ترکیب شود خوب است)
برای کنترل بعضی از انواع درد مفید است.
برای بیمارانی که بــدنشان به داروهای مسکن جواب نمی دهد، مفید می باشد.
برای بیمارنی که علاقه به مصرف داروهای مسکن ندارند مفید است.
خطرات طــب سـوزنــی
در صورتی که بیمار مبتلا به اختلال خونریزی دهنده است، خطرناک می باشد.
در صورتی که بیمار از داروهای رقیق کننده خون استفاده می کند، خطرناک می باشد.
ممکن است خونریزی، کبودی و درد در جایی که سوزن فرو می رود، ایجاد می شود.
ممکن است سوزن شکسته و به یکی از اندام های داخلی آسیب برساند (بسیار نادر).
سوزن استریل نشده می تواند بیمار را آلوده کند.
اگر عمیقا وارد قفسه سینه و یا قسمت بالایی پشت شود، امکان خوابیدن ریه ها وجود دارد(بسیار نادر).
همچنین بخوانید |
با بیماری ایدز آشنا شوید، راه های ابتلا و درمان ایدز را بدانید |